Powszechnie zdajemy sobie sprawę ze szkód, jakie może wywołać palenie papierosów – dotyczy to zarówno środowisk naukowych, jak i powszechnego przekonania. Trzeba jednak mieć na uwadze, że powodem zagrożenia jest również bierne palenie.
Bierne palenie – na czym polega?
Bierne palenie tytoniu (ETS, z ang. environmental tobacco smoke) polega na ekspozycji ludzkiego organizmu na dym tytoniowy. Oznacza to po prostu, że dym z papierosów, który wydycha palacz, trafia również do płuc drugiej osoby. Do takiej sytuacji dochodzi np. w mieszkaniu, w którym przebywają niepalący oraz nałogowcy.
Bierne palenie – konsekwencje dla zdrowia
Zasadniczo, panuje konsensus co do tego, w jaki sposób bierne palenie papierosów może przynieść szkody dla ludzkiego zdrowia. Co więcej, konsekwencje dla organizmu okazują się nawet poważniejsze w porównaniu z paleniem czynnym.
Taki stan rzeczy wynika stąd, iż podczas palenia papierosów powstaje dym. Trafia on do dwóch miejsc, tzn. do płuc palacza, a także do otoczenia. Niestety, „na zewnątrz” dostaje się strumień boczny dymu papierosowego, który zawiera, według różnych szacunków, od kilku do nawet kilkunastu razy więcej substancji uzależniających dla ludzkiego zdrowia, w tym między innymi nikotyny oraz tlenku węgla.
Tym samym to właśnie u biernych wzrasta ryzyko wystąpienia takich schorzeń jak na przykład:
- problemy z układem krążenia oraz nadciśnienie tętnicze oraz niedokrwistość serca,
- choroby nowotworowe,
- dolegliwości układu oddechowego, w tym kaszel, niewydolność płuc itp.
Wyżej wymienione to tylko niektóre z zagrożeń, na które narażone są osoby, które wprawdzie same nie palą wyrobów tytoniowych, ale są narażone na dym papierosowy, ponieważ w ich pobliżu znajdują się palacze.
To jeszcze nie wszystko, ponieważ trzeba mieć na uwadze, że trwała ekspozycja na dym papierosowy może przyczynić się do pogorszenia kondycji, utrudnia koncentrację oraz powoduje dyskomfort.
Palenie papierosów a prawo
Władze dostrzegają zagrożenie, jakie wiąże się z biernym paleniem. Dobrym dowodem na to jest na m.in. zakaz palenia wyrobów tytoniowych w takich miejscach jak choćby przystanki autobusowe. Jeśli chodzi o podstawę prawną, ważna jest w szczególności ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Oprócz tego zabrania się palenia papierosów w takich miejscach jak np. uczelnie wyższe, szkoły, lokale gastronomiczne i rozrywkowe, środki komunikacji publicznej. W takich obiektach można wydzielić specjalne strefy (palarnie), dzięki czemu spada zagrożenie dla osób niepalących.
Źródła:
- Wróblewska M., Kuna P., Dym tytoniowy a choroby układu oddechowego, Terapia, 2007; 15; (4): 90-96.
- Zatoński W., Zdrowie dzieci a bierne palenie tytoniu, Centrum Onkologii, Warszawa, 2002: 11.
- Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.