Dolegliwości związane z końcowym odcinkiem układu pokarmowego należą do kategorii tych najbardziej wstydliwych. Spośród wielu osób borykających się ze świądem czy bólem podczas oddawania stolca tylko niewielka ich liczba decyduje się na konsultację lekarską. Należy jednak pamiętać, że takie objawy w połączeniu z długotrwałymi zaparciami czy krwawieniem z odbytu mogą wskazywać na przewlekłe schorzenia. Wpływają one na komfort życia i prowadzą do poważnych komplikacji, dlatego jeśli zauważysz u siebie guzek wartowniczy odbytu, leczenie powinno rozpocząć się jak najszybciej.
Czym jest guzek wartowniczy odbytu?
Zanim przejdziemy do praktycznych informacji związanych z leczeniem guzka wartowniczego odbytu, należałoby wyjaśnić, czym on jest. Zmiana współwystępuje ze szczeliną odbytu i ma formę fałdy skórnej. Pojawia się na obrzeżu odbytu, przez co często bywa mylona z hemoroidem. Guzek powstaje w reakcji na przewlekły stan zapalny, który związany jest z niezaleczoną szczeliną odbytu. Problem dotyczy najczęściej osób między 20. a 40. rokiem życia, ale nie jest charakterystyczny dla konkretnej płci.
Co powoduje guzek wartowniczy odbytu?
Leczenie zmiany opiera się przede wszystkim na zwalczeniu jej przyczyny – szczeliny odbytu. Często jest nią konsystencja stolca: zbyt twardy prowadzi do mechanicznego naruszenia warstwy wewnętrznej odbytu. Do uszkodzenia mogą przyczynić się także biegunki. Kwas żołądkowy dostaje się do tej części układu trawiennego zbyt szybko, przez co osłabia tkanki i zwiększa ich podatność na urazy.
Wśród innych czynników wywołujących szczelinę odbytu i guzka wartowniczego wskazuje się między innymi schorzenia takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna, zakażenie gruczołów odbytowych czy wrzodziejące zapalenie jelita. Opisywane dolegliwości mogą być też następstwem przedłużającego się porodu, nacięcia krocza lub pęknięcia śluzówek w jego trakcie czy urodzenia dziecka o dużej masie urodzeniowej.
Guzek wartowniczy odbytu – leczenie i profilaktyka
Lekarze rozpoznają dwa rodzaje zapalenia występujące razem ze szczeliną odbytu i powstającymi w jej konsekwencji zmianami. Pierwszym jest stan ostry, który pojawia się w wyniku uszkodzenia mechanicznego. Trwa około 3 tygodnie, a pierwsze dni związane są z dotkliwym bólem w trakcie wypróżniania. Drugim rozpoznaniem może być zapalenie w postaci przewlekłej, trwające powyżej 3 tygodni. Jego objawy są łatwiejsze do zniesienia, jednak leczenie będzie wymagało dłuższej terapii i ścisłego przestrzegania zaleceń lekarza.
Metody leczenia guzka wartowniczego odbytu
W przypadku łagodnych zmian, jeśli szczelina nie goi się samoistnie, lekarz po pierwszej konsultacji zaleca łagodne metody postępowania. Należą do nich kojące nasiadówki cieplne, stosowanie maści z nitrogliceryną oraz dieta zmniejszająca zaparcia. Wśród działań nieinwazyjnych wymienia się również wypełnienie botoksem – ma on załagodzić zmianę i pozwolić jej się wygoić. Gdy te okażą się bezskuteczne, szczelina odbytu będzie leczona operacyjnie lub za pomocą lasera.
Jak zapobiegać powstaniu guzka wartowniczego odbytu?
Powstawaniu szczeliny odbytu i guzków warto zapobiegać, jest to dużo mniej wymagające niż leczenie. Guzki wartownicze odbytu powstają głównie w efekcie nieprawidłowego trawienia. Działania profilaktyczne, które uniemożliwią powstanie szczeliny odbytu i innych zmian, to przede wszystkim dbanie o higienę i zdrowa dieta, pozwalającą uniknąć zaparć.