Jaskra to choroba oczu, która nieleczona może doprowadzić do nieodwracalnej ślepoty. Jest to choroba dziedziczna, która może przebiegać całkowicie bezobjawowo, dlatego osoby znajdujące się w grupie ryzyka powinny badać wzrok przynajmniej raz w roku. Jakie są przyczyny, objawy i rodzaje jaskry oraz jak przebiega jej leczenie? Dowiesz się z naszego artykułu.
Jakie są przyczyny jaskry?
Mimo przeświadczenia, że choroba ta dotyka jedynie osoby w podeszłym wieku, wiele młodych osób również cierpi na tę chorobę. Główną przyczyną jaskry jest zaburzony system oczyszczania oka z wodnistej cieczy, która wypełnia gałkę oczną. Podczas produkcji w gałce ocznej, jej nadmiar wydalany jest do krwioobiegu w miejsce nazywane kątem przesączania. Kiedy dochodzi do problemów z jej wydalaniem, w gałce ocznej wzrasta ciśnienie, które odpowiada za powstawanie jaskry. Spośród innych czynników ryzyka, które mogą doprowadzić do jaskry, wymienia się:
- cukrzycę,
- nadciśnienie tętnicze,
- krótkowzroczność,
- migreny,
- miażdżycę,
- budowa oka,
- nadmierny stres,
- wiek po 35. roku życia,
- występowanie jaskry w rodzinie.
Rodzaje jaskry
Jaskrę możemy podzielić na dwa typy:
- jaskra otwartego kąta przesączania – która jest najbardziej powszechną odmianą tej choroby, w której ciśnienie wzrasta w gałce ocznej, ze względu na utrudniony odpływ cieczy wodnistej. Najczęściej przebiega bezobjawowo, dlatego jest rozpoznawana podczas rutynowych badań;
- jaskra zamkniętego kąta przesączania – polega na całkowitym zamknięciu odpływu wodnistej cieczy z gałki ocznej. W przeciwieństwie do pierwszej odmiany może dawać wyraźne objawy i doprowadzić do całkowitej ślepoty.
Pierwsze objawy jaskry – na co zwrócić uwagę
Jednym z głównych objawów jaskry jest stopniowo pogarszające się widzenie, jednak pojawia się ono dopiero w sytuacji, gdy choroba znajduje się w dość zaawansowanym stadium. Pierwsze objawy jaskry, przez które chorzy zwracają się do lekarza to pogarszające się widzenie oraz pojawiające się tęczowe kręgi zauważalne podczas patrzenia na światło. Jednak to nie wszystkie niepokojące objawy. To również światłowstręt oraz częste łzawienie i zaczerwienienie oczu. Objawy te mogą występować stale lub pojawiać się i zanikać. Może zdarzyć się również ostry atak jaskry, w którym występuje bardzo silny ból głowy i oczu, widzenie tunelowe, rozmyta tęczówka i spowolnienie akcji serca. Nietypowe objawy jaskry to nudności i wymioty oraz nadmierne pocenie się. Co istotne, podczas ostrego ataku jaskry ciśnienie śródgałkowe może wynosić nawet 60mmHg, a źrenice stają się rozszerzone i unieruchomione.
Jak rozpoznać jaskrę? Jako że objawy jaskry przez wiele lat mogą być praktycznie niezauważalne, wiele osób przez lata żyje w nieświadomości, że cierpi na tę nieuleczalną chorobę. W końcowym stadium pacjenci mogą widzieć obraz wokół siebie, charakterystyczny dla patrzenia przez dziurkę od klucza. Zauważalne mogą być jedynie cienie, migania światła, ruch, a w końcowym etapie jaskra może doprowadzić do całkowitej ślepoty.
Jak wygląda diagnostyka jaskry?
Sama diagnostyka jaskry jest procesem złożonym i opiera się o zebranie wywiadu lekarskiego oraz zbadanie wady wzroku. Spośród innych badań, które pozwalają na zdiagnozowanie jaskry, wyróżnia się:
- badanie dna oka po rozszerzeniu źrenic,
- tonometrie, czyli badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego,
- badanie odcinka przedniego gałki ocznej z zastosowaniem lampy szczelinowej.
Tak naprawdę diagnostyka jaskry, nie jest możliwa podczas jednej wizyty, dlatego potwierdzenie diagnozy wymaga przeprowadzania wielu badań w różnym czasie.
Jak wygląda leczenie jaskry?
Leczenie jaskry związane jest z zastosowaniem metod pozwalających na zatrzymanie postępu choroby poprzez obniżanie ciśnienia wewnątrzgałkowego oka. Lekarze okuliści najczęściej przepisują krople, które działają obniżająco na wysokie ciśnienie. Jeśli jednak leczenie jest mało efektywne, stosuje się leczenie operacyjne, polegające na zamknięciu kąta przesączania. W przypadku jaskry istnieje również możliwość wykonania zabiegu laserowego, jednak takie leczenie w Polsce stosowane jest stosunkowo rzadko.
Jaskra uznawana jest za chorobę nieuleczalną, dlatego w celu jej leczenia konieczna jest stała profilaktyka jaskry.
