Mokry kaszel po przeziębieniu zazwyczaj budzi w nas podejrzenia. Zastanawiamy się, czy w naszym organizmie dalej toczy się infekcja, której nie zauważamy. Mokry kaszel po chorobie u dziecka zawsze warto diagnozować u lekarza. Kaszel poinfekcyjny trwa nawet 3–8 tygodni i sam po jakimś czasie ustępuje. Można jednak wspomóc się domowymi sposobami na kaszel.
Kaszel mokry po infekcji
Kaszel poinfekcyjny w 90% ma swoje źródło w przebytej infekcji dróg oddechowych. Trwa kilka tygodni i po jakimś czasie sam ustępuje. Na zdjęciu RTG nie widać żadnych zmian w płucach, co wyklucza inne choroby1. Mokry kaszel po przeziębieniu zwykle nie różni się tak bardzo od kaszlu suchego, ponieważ może mieć charakter napadowy ze skąpym odkrztuszaniem.
Uporczywy kaszel po przeziębieniu pojawia się najczęściej w nocy i zwykle jest jedynym objawem infekcji, który pozostał. Choroby wirusowe, takie jak przeziębienie, mogą zostawiać po sobie nadaktywność oskrzeli. Nabłonek układu oddechowego może również zostać uszkodzony w przebiegu infekcji. Niestety może się zdarzyć również tak, że organizm osłabiony chorobą oraz kaszlem poinfekcyjnym złapie kolejną infekcję2. Właśnie dlatego przewlekłego kaszlu nie należy lekceważyć.
Inne przyczyny przewlekłego kaszlu to3,4:
- astma,
- alergia,
- palenie papierosów lub bierne narażenie na dym papierosowy,
- narażenie na smog,
- infekcje dróg oddechowych,
- refluks żołądkowo-przełykowy.
Kaszel po przeziębieniu – kiedy udać się do lekarza?
Kaszel u niemowląt w każdym przypadku powinien być konsultowany z lekarzem. Wizyta u lekarza jest również zalecana, gdy w wykrztuszonej wydzielinie znajduje się krew lub jeśli kaszel połączony jest z wymiotami. Kaszel występujący po jedzeniu oraz w pozycji leżącej z towarzyszącą zgagą lub chrypką może świadczyć o refluksie żołądkowo-przełykowym5.
Jeśli kaszel trwa dłużej niż 8 tygodni, konieczna jest szczegółowa diagnostyka, aby znaleźć przyczynę6.
Mokry kaszel po infekcji – diagnostyka
Mokry kaszel po infekcji powinien być diagnozowany przez lekarza, jeśli trwa zbyt długo. Zaleca się wykonanie zdjęcia obrazowego RTG płuc, aby ocenić ich budowę. Dodatkowo konieczne może być badanie laryngologiczne, a także badanie czynnościowe płuc, takie jak spirometria. Jeśli wykluczone są inne przyczyny kaszlu, nie ma innych objawów, takich jak krwioplucie, świszczący oddech czy gorączka, a na zdjęciu rentgenowskim nie widać żadnych zmian, lekarz może rozpoznać kaszel poinfekcyjny. W tym wypadku z czasem kaszel ustąpi sam i nie należy się martwić.
Kaszel po przeziębieniu – leczenie
W pierwszej kolejności można zastosować metody niefarmakologiczne oraz środki ziołowe na mokry kaszel. W przypadku leku na mokry kaszel dla dziecka należy dostosować preparat do wieku i objawów, a także skonsultować się z lekarzem. U dorosłych można zastosować Deflegmin syrop7. Po zastosowaniu leku transport wydzieliny ulega poprawie. W ten sposób ambroksol, czyli substancja czynna leku, wspomaga oczyszczanie dróg oddechowych, ułatwia odkrztuszanie i łagodzi kaszel.
Zazwyczaj mokry kaszel po infekcji mija samoistnie, jednak w przypadku dużego nasilenia oraz długiego czasu trwania lekarz może zalecić stosowanie kortykosteroidów wziewnych lub doustnych8.
Domowe sposoby na mokry kaszel
Na mokry kaszel po chorobie zazwyczaj stosuje się domowe sposoby, które przynoszą dobre efekty. Warto zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza oraz picie dużej ilości płynów9. Można również stosować syrop z cebuli. Cebulę należy pokroić w plasterki, włożyć do miseczki, zasypać cukrem i zostawić na kilka godzin pod przykryciem. Syrop z cebuli ma działania wykrztuśne10.
Innym sposobem na mokry kaszel po przeziębieniu jest nacieranie klatki piersiowej. Można stosować olejki eteryczne, takie jak mentolowy czy terpentynowy. Po nacieraniu można wykonać opukiwanie, które pobudza odruch wykrztuśny.
Inhalacje na mokry kaszel po przeziębieniu
Inhalacje są bardzo skuteczne przy mokrym kaszlu. Stosuje się je już od dawna. Pomagają w rozrzedzeniu zalegającej wydzieliny, dzięki czemu jest łatwiejsza do odkrztuszenia. Olejek eteryczny (np. eukaliptusowy czy miętowy) zalewa się wrzątkiem. Nad taką miksturą należy się pochylić i przykryć głowę ręcznikiem. Wdychamy olejek przez kilka minut.
Bibliografia:
- Sidney S. Braman, Postinfectious Cough, ACCP Evidence–Based Clinical Practice Guidelines, CHEST 2006;129:138S-146S
- Cofta, P. Zienkiewicz, Kaszel poinfekcyjny, „Medycyna po dyplomie, nr 1 2017.
- Irwin R.S., Madison J.M., The diagnosis and treatment of cough. N Engl J Med. 2000;343(23):1715-1721
- https://www.mayoclinic.org/symptoms/cough/basics/causes/sym-20050846 [dostęp 02.12.2021]
- Chang A.B., Lasserson T.J., Gaffney J., Connor F.L., Garske L.A., Gastro-oesophageal reflux treatment for prolonged non-specific cough in children and adults. Cochrane Database Syst Rev. 2011;2011(1):CD004823
- Irwin R.S., Introduction to the diagnosis and management of cough: ACCP evidence-based clinical practice guidelines. Chest. 2006;129(1 Suppl):25S-27S
- Charakterystyka produktu leczniczego Deflegmin Syrop [dostęp 02.12.2021]
- El-Gohary M., Hay A.D., Coventry P., et al. Corticosteroids for acute and subacute cough following respiratory tract infection: a systematic review. Fam Pract 2013;30(5):492-500.
- Sanu A., Eccles R., The effects of a hot drink on nasal airflow and symptoms of common cold and flu. Rhinology. 2008;46(4):271-275.
- Bartak M., Lange A., Słońska-Zielonka A., Cymerys-Bulenda J., Homemade onion syrup. Why is it a great common cold remedy? W: Nauki przyrodnicze – flora i ochrona środowiska. Nyćkowiak Jędrzej, Leśny Jacek (). Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce, 2020, Poznań, Młodzi Naukowcy, 143 p., ISBN 978-83-66392-59-5